Κατάδυση στην Δυτική Αττική (Αλεποχώρι-Πόρτο Γερμενό-Ψάθα)

κείμενο-φωτογραφίες Κώστας Λαδάς

Παραλίες όπως το Πόρτο Γερμενό, την Ψάθα και το Αλεποχώρι ,που το καλοκαίρι είναι γεμάτες από λουόμενους, μπορούμε να τις απολαύσουμε καταδυτικά και να τις εξερευνήσουμε με την ησυχία μας όλο τον χειμώνα ,έχοντας άνεση ,τόσο από πλευράς πρόσβασης ,όσο και από την λιγοστή κυκλοφορία των σκαφών αναψυχής.

Εκμεταλλευόμενοι παράλληλα και τους συχνούς Βοριάδες του χειμώνα ,που δεν επηρεάζουν καθόλου την κατάσταση της θάλασσας σε αυτά τα προφυλαγμένα μέρη!

Ο συνδυασμός από τον Βορρά του όρους του Κιθαιρώνα και από Δυτικά της  Αλκυονίδας θάλασσας(δηλ το Ανατολικό τμήμα του Κορινθιακού) κάνουν τις εναλλαγές στο τοπίο μαγευτικές και τις εικόνες αξέχαστες!

Πόρτο Γερμενό.

Αφήνοντας τα Βίλια και κατηφορίζοντας μέσα από την πυκνή βλάστηση του Κιθαιρώνα προς τις παραλίες ,μετά από 14 χιλιόμετρα υπάρχει διασταύρωση όπου αριστερά ο δρόμος ακολουθεί πορεία προς την παράλια της Ψάθας ενώ δεξιά προς Πόρτο Γερμενό. Συνεχίζουμε δεξιά και μετά από λίγο φτάνουμε στην θέση "θέα" όπου τα δυο όρη , χάνονται μέσα στην θάλασσα και σχηματίζουν τον κόλπο του Πόρτο Γερμενό. Από αριστερά το όρος Πατέρας και από δεξιά το όρος Κιθαιρώνας. Η θέα από το συγκεκριμένο σημείο πραγματικά είναι υπέροχη...

Ο δρόμος συνεχίζει για λίγο ακόμα και μας οδηγεί στο κέντρο του κόλπου ,όπου και επιλέγουμε το αριστερό του τμήμα για τις καταδύσεις μας ,λόγω της εύκολης πρόσβασης στην θάλασσα !

Ανάμεσα από τις παραλιακές εξοχικές κατοικίες υπάρχουν δρομάκια και μικρά πλατώματα με σκάλες που μας δίνουν την δυνατότητα να επιλέξουμε το σημείο εισόδου εκείνο που μας εξυπηρετεί καλύτερα.

Μια τελευταία ματιά στο καταπράσινο τοπίο της ξηράς και γρήγορα αφήνουμε την επιφάνεια της θάλασσας για να συναντήσουμε έναν διαφορετικό κόσμο, τον σιωπηλό και γεμάτο χρώματα βυθό.

Αμμώδης, σχεδόν σε όλο του το μήκος ,σχετικά ρηχός για τα πρώτα μέτρα ,που σύντομα αρχίζει να κατηφορίζει ομαλά ,φτάνοντας σε μεγάλο βάθος!

Επιλέγοντας για αρχή το μέγιστο βάθος που θέλουμε να καταδυθούμε ,ακολουθούμε παράλληλη πορεία με την ακτή ,ώστε σταδιακά να μειώνουμε το βάθος μας, ακολουθώντας προοδευτικά ανοδικά τον βυθό!

Τα ελάχιστα ρεύματα δεν ενοχλούν ιδιαίτερα την κατάδυση μας ,αλλά τα θερμοκλινή στρώματα κάνουν ιδιαίτερα αισθητή την παρουσία τους, καθ όλη την διάρκεια της και με διαφορές μέχρι και 5 βαθμούς.

Ανεμώνh(Condylactis aurantiaca)

Ανεμώνh(Condylactis aurantiaca)

Ανεμώνες(Condylactis aurantiaca)

Ανεμώνες(Condylactis aurantiaca) ,ανάμεσα στα μικρά λιβάδια με τα αραιά φύκια και το πλούσιο ίζημα του βυθού ,μας αποκαλύπτουν τα υπέροχα τους χρώματα ,κουνώντας τις μοβ άκρες τους ,ενώ στην βάση τους μερικά ασκίδια βιάζονται να κλείσουν γρήγορα σε κάθε μας κίνηση.

Διάσπαρτα και σε αρκετή απόσταση μεταξύ τους, στον επίπεδο βυθό ,θα συναντήσουμε σφουγγάρια Aplysina aerophoba, αλλά και σπόγγους μικρότερου μεγέθους και ακανόνιστου σχήματος.

        Σαλιάρα (Parablennius tentacularis)

 

Κρινοειδές Antedon mediterranea

Κρινοειδές Antedon mediterranea

 

Εντύπωση προκαλούν στον υποβρύχιο επισκέπτη τα φυτά  Antedon mediterranea που με έναν μοναδικό τρόπο είναι γαντζωμένα πάνω σε σπόγγους αλλά και σε σκελετούς από αχινούς, προβάλλοντας τα λεπτά αλλά κατακόκκινα κλαδιά τους!

Αντικείμενα που από ανθρώπινη αδιαφορία έχουν βρεθεί στον βυθό ,η φύση φρόντισε να τα ενσωματώσει στο περιβάλλον προσφέροντας καταφύγιο στους υποβρύχιους κατοίκους της .Λάστιχα αυτοκίνητων, τώρα πια αποτελούν  το κάστρο για τον κάβουρα που μοιάζει με αράχνη ,προστατεύοντας το από τους περίεργους και θορυβώδεις εισβολείς, στην αρχή με επιθετικές και στην συνέχεια με αμυντικές στάσεις ,δίνοντας μας την ευκαιρία να θαυμάσουμε και να θυμηθούμε, κινήσεις πυγμάχου πάνω στο ρινγκ.

Κάβουρας αράχνη-Spider crab

Κάβουρας αράχνη-Spider crab

Κάβουρας αράχνη σε θέση μάχης -Spider crab

Κάβουρας αράχνη-Spider crab

Ένα παλιό σιδερένιο κάγκελο έχει γίνει η μπάρα ασκήσεων για ένα Γυμνοβράγχιο Hypselodoris picta ,μεγέθους περίπου 25εκατοστων ,ενώ  δίπλα του σε ένα σωρό παρατημένα σκοινιά ,ένα  ζευγάρι σαλιάρες, με τα χαρακτηριστικά τους κέρατα στο κεφάλι, παρακολουθούν τις επιδόσεις του!

Σήμα για επιστροφή στο αρχικό σημείο εισόδου ακολουθώντας το ρηχότερο κομμάτι της διαδρομής που δεν ξεπερνάει σε βάθος τα 12 μέτρα και αντικρίζουμε μια σκούρα ακίνητη σιλουέτα που ξεκινάει από τον βυθό και  ορθώνεται μέχρι λίγο κάτω από την επιφάνεια του νερού. Αρκετά μέτρα δίχτυ μαζεμένο και παρατημένο με τα μολύβια να το κρατούν κάτω και τα φελάρια του πάνω ,παρατημένο από κάποιο καΐκι, είναι γεμάτο από τσαμπιά με αυγά σουπιάς. Αχινοί και μικρά κοχύλια γευματίζουν πάνω τους ,ενώ τριγύρω τα μικρόψαρα έχουν στήσει κανονικό χορό. Όλο το σκηνικό ήταν  από τις περιπτώσεις που πάντα κρίνεται απαραίτητος ένας δυνατός φακός ,με την βοήθεια του οποίου θα μπορούσαμε να θαυμάσουμε το πλήθος των μικροοργανισμών που κρύβονταν στο εσωτερικό του, και για το οποίο μετανιώσαμε που δεν υπήρχε εκείνη την στιγμή! 

Γυμνοβράγχιο Hypselodoris picta

Γυμνοβράγχιο Hypselodoris picta

Υπέροχη με τις μώβ ακρες της. Ανεμώνh(Condylactis aurantiaca)

                                  Θαλάσσια ανεμώνη Condylactis aurantiaca

Τα αποθέματα αέρα όμως έχουν φτάσει στο σημείο που πρέπει να εγκαταλείψουμε τον μαγευτικό κόσμο του βυθού και με κρύα καρδιά ,αλλά ζεστοί από εικόνες ,ξεκινάμε την προληπτική στάση αποσυμπίεσης ,παρατηρώντας στα ρηχά την Κυριακάτικη συγκέντρωση μαύρων μεγάλων αχινών, που κυριολεκτικά χωρισμένοι σε ομάδες , ετοίμαζαν την δική τους εξόρμηση!

Η παράλια του Πόρτο Γερμενό ,λόγω της μεγάλης έκτασης της, προσφέρεται για αρκετές καταδυτικές επισκέψεις, ώστε να ανακαλύψουμε όλα τα μυστικά που κρύβει ο βυθός και που κάθε φορά θα είναι διαφορετικά.

Προσοχή χρειάζεται, ειδικά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες ,λόγω της διέλευσης πολλών ταχύπλοων, πολλά εκ των οποίων αγνοούν επιδεικτικά τους κανόνες ασφαλείας ,και τις αποστάσεις από την ακτή ,με την χρήση σημαδούρας. Έχοντας κατά νου ότι στην επιστροφή μας περνάμε από υψόμετρο, οριακά απαγορευμένο για συνθήκες μετά από κατάδυση ,ας φροντίσουμε να παρατείνουμε την παραμονή μας στην παραλία, με μια επίσκεψη σε κάποια από τις γραφικές ταβέρνες ,η τις καφετέριες τις περιοχής.

Μην παραλείψετε να επισκεφθείτε το φρούριο των Αιγοσθένων που χρονολογείται στον 4ο-3ο αιώνα π.Χ. και θεωρείται το καλύτερα διατηρούμενο αρχαίο κάστρο!

Το φρούριο των Αιγοσθένων

Ψαθα.

Κατά την αρχαιότητα ο κόλπος της Ψάθας χρησιμοποιείτο σαν λιμάνι και ονομαζόταν ΄΄Πάνορμος΄΄

Η ονομασία της περιοχής οφείλεται να προήλθε από ένα είδος τύφης (ψαθιού) το οποίο υπάρχει και φυτρώνει άφθονο εκεί. Με τα 2,5 χιλιόμετρα μήκος που έχει, σίγουρα χρειάζεται αρκετές καταδυτικές επισκέψεις ώστε να γνωρίσουμε τον πλούσιο βυθό της.

Η πρόσβαση σε όλο το της το πλάτος είναι πολύ εύκολη, μιας και μόλις λίγα μέτρα άμμου χωρίζουν τον παραλιακό δρόμο από την θάλασσα. Υπάρχει όμως ένα σημείο από όλη αυτή την παραλία που είναι ιδιαίτερα αξιόλογο και βρίσκεται στο τέλος της, εκεί που η θάλασσα ενώνεται με τα κάθετα βράχια.

Θα το αναγνωρίσουμε εύκολα από τα αρκετά δεμένα μικρά καΐκια και βάρκες μιας και προστατευμένο από τον καιρό ενδείκνυται για το μόνιμο αγκυροβόλιο τους!

Η πρώτοι που θα μας υποδεχτούν μόλις φτάσουμε, είναι μια μεγάλη παρέα πάπιες, που λες και γνωρίζουν πως πάμε για κατάδυση ,θα βιαστούν να πέσουν πρώτες στο νερό δείχνοντας μας τις κολυμβητικές τους ικανότητες.

Η πορεία στην επιφάνεια που θα ακολουθήσουμε θα είναι παράλληλη με τα ψηλά βράχια στην  δεξιά μας πλευρά ,μέχρι να φτάσουμε στον κάβο, που βρίσκεται σε απόσταση από την παραλία περίπου 50 μέτρα, όπου και εκεί θα καταδυθούμε. Ένα μικρό σοκ από την θερμοκρασία του νερού στην επιφάνεια, κατά την είσοδο μας, θα το έχουμε, και που οφείλεται στα γλυκά νερά που πέφτουν από την πηγή που έρχεται από το βουνό .Όσο όμως απομακρυνόμαστε από την ακτή, η θερμοκρασία του επιστρέφει σε φυσιολογικά επίπεδα ,ανάλογα της εποχής. Λογικό επακόλουθο του γλυκού νερού είναι και η μειωμένη ορατότητα, ειδικά στα πρώτα μέτρα και μέχρι να αρχίσουμε να καταδυόμαστε. 

Ασκίδιο καμπανούλα Clavelina dellavallei

Ιππόκαμπος

Αστερίας_ peltaster placenta

Μέδουσσα _Cotylorhiza Tuberculata

Μέδουσα Cotylorhiza Tuberculata

Η βραχώδης πλαγία που βλέπουμε από την επιφάνεια ,συνεχίζεται και κάτω από αυτήν ,καταλήγοντας σε έναν αμμώδη βυθό .Πλήθος από σφουγγάρια  σε παράξενα σχήματα και μεγέθη κυριαρχούν σε όλη την διάρκεια της κατάδυσης μερικά εκ των οποίων (Aplysina aerophoba) θα μας εντυπωσιάσουν με το κατακίτρινο χρώμα τους. Άλλα πάλι ,τραβούν το ενδιαφέρον μας ,αποκαλύπτοντας στο άναμμα του φακού την βελούδινη επιδερμίδα τους.

Σπειρογράφοι(Sabella spallanzani) με απλωμένες τις σπείρες τους, λικνίζονται στο ελάχιστο ρεύμα ,έτοιμοι να εξαφανιστούν στους μακρύς σωλήνες τους σε κάθε απότομη μας κίνηση. Στις βάσεις των βράχων συναντάμε τις πράσινες ανεμώνες (Aiptasia mutabilis) ,ενώ στις άκρες τους με θέα τον βυθό μερικές Protula tubularia (από το είδος των Ανελίδων).

Σε αποχές, μεταξύ των βράχων στα μικρά κομμάτια άμμου ,πίνες  φιλοξενούν πάνω τους ασκίδια διαφανή Clavelina dellavallei (κοινώς καμπανούλες).

                    Σπόγγος Ircinia variabilis πάνω σε πετονιά απο παρατημένο παραγάδι

Μικρός Οφίουρος

πράσινες ανεμώνες (Aiptasia mutabilis)

Η δέσμη του φακού πέφτει από μακριά σε κάτι που δείχνει σαν μια χρωματιστή πινελιά στον μονόχρωμο βράχο, ένας  αστερίας peltaster placenta με το υπέροχο πορτοκαλί του χρώμα, που μας αποκαλύπτει και έναν ντροπαλό ιππόκαμπο σχεδόν δίπλα του. Και οι δυο κρίθηκαν, μοναδικοί υπεύθυνοι για την κατανάλωση αέρα που αυξήθηκε κατακόρυφα.

Ώρα για την επιστροφή μας  από το ρηχότερο κομμάτι του βυθού και συνάντηση με δυο περιπλανώμενες μέδουσες Cotylorhiza Tuberculata ,οι οποίες αφού πόζαραν στους φωτογραφικούς μας φακούς, συνέχισαν την περιπλάνηση τους μέσα στον κόλπο. Ένας μικροσκοπικός οφίουρος κάτω από μια πέτρα φρόντισε να είναι η τελευταία μας υποβρύχια εικόνα από την κατάδυση μας ,λίγο πριν επιστρέψουμε στην θολούρα και το κρύο, από το γλυκό νερό που έτρεχε άφθονο μέσα στην θάλασσα!

Protula tubularia (από το είδος των Ανελίδων)

Σπειρογράφος(Sabella spallanzani)

Το κλείσιμο της καταδυτικής μας εξόρμησης στην παραλία της Ψάθας μπορεί να γίνει πιο ευχάριστο με ένα ζεστό ρόφημα στις παραλιακές καφετέριες ώστε μετά να πάρουμε τον γραφικό δρόμο της επιστροφής προς τα Βίλια ,υπολογίζοντας βέβαια το χρόνο που θα χρειαστεί λόγω του υψομέτρου η να ακολουθήσουμε τον πιο σύντομο και χωρίς υψόμετρο δρόμο προς Μέγαρα!

Οι καταδύσεις στα περισσότερα σημεία της Δυτικής Αττικής ,παρ όλο που αυτά μοιάζουν μορφολογικά κάτω από την επιφάνεια ,κρύβουν πολλές εκπλήξεις σε μικροοργανισμούς και macro φωτογραφίσεις ,χωρίς να αποκλείονται και οι συναντήσεις με πελαγίσια ψάρια. Εκτός των άλλων, χρειάζεται υπομονή στην έρευνα και καλός φωτισμός ώστε να αντιληφθούμε την παραμικρή κίνηση από τους μικροσκοπικούς υποβρύχιους κατοίκους!